یه مقدمه کوچولو:
وقتی به محیط جدیدی با فرهنگ و عرف متفاوت سفر می کنیم به عنوان یک تازه وارده می تونیم جزئیات بیشتری
رو از اون محیط ببینیم . جزئیاتی که در عادت و روزمرگی برای خود ساکنین اون محیط آرام
آرام نامرئی شده . علاوه بر این قدرت دیدن اصولا در تضاد هست.
ماهیت مشاهده اصلا
بر بنیاد تفاوت ها و به خصوص تضادها ست.
ما مورچه رو می تونیم بینیم چون با مورچه متفاوت هستیم. ما دیگران رو می بینیم چون دیگری با ما متفاوته . اگه همه دنیا تکرار خود ما بود بدیهیه که هیچ چیز نمی دیدیم حتی خودمون رو ... اون صورت های چند لایه و شگفت انگیز درون به صورتکی ظاهری و سطحی فروکاسته می شد ... بدون دیگری و تفاوت هاش که آینه صورت های درون ما می شه ما هیچ می شیم ... حتی خالی از خود مان.
ما مورچه رو می تونیم بینیم چون با مورچه متفاوت هستیم. ما دیگران رو می بینیم چون دیگری با ما متفاوته . اگه همه دنیا تکرار خود ما بود بدیهیه که هیچ چیز نمی دیدیم حتی خودمون رو ... اون صورت های چند لایه و شگفت انگیز درون به صورتکی ظاهری و سطحی فروکاسته می شد ... بدون دیگری و تفاوت هاش که آینه صورت های درون ما می شه ما هیچ می شیم ... حتی خالی از خود مان.
بلایی که سر کشورهای ایزوله و دیکتاتوری میاد .... اونها حتی
از خودشون هم خالی می شن. آرام آرام صورتک هایی می شن تهی از جوانب انسانی.
آه ببخشین دارم خیلی از موضوع خارج می شم. همه این مقدمه برای
اینکه چند مشاهده در سفرم رو که اصلا به لطف تفاوت های عرفی و فرهنگی دو کشور فرانسه
و ایران حاصل شد رو بنویسم . بدون هیچ قصد مقایسه یا ارزش دهی.
1. تلویزیون - کتاب:
در میان خانه هایی که در ایران دیدم مهمترین المان که به محض ورود به چشم میاد، تلویزیون
و سیستم های تصوری هست. تلویزیون ها فارغ از سطح فرهنگی و تمکن مالی افراد اغلب از
جدیدترین و به روز ترین مدل ها هستند. پلاسماهای بزرگی که در بهترین قسمت پذیرایی گذاشته
می شن و حتی اگه پذیرایی ها کوچک هم باشند ، تلویزیون ها اما همیشه بزرگ اند و مسلط
به فضای پذیرایی. این در حالیه که در فرانسه
تلویزیون های لامپی هنوز خرید و فروش می شن گرچه زیاد هم روشن نمی شن مخصوصا در بین
خانواده هایی که بچه دارن. در خانه های فرانسوی المان غالب که به محض ورود به خانه
چشم رو می گیره کتاب هست. کتاب جزئی از خانه ست و تقریبا در هر گوشه و قفسه ای دیده
می شه . از داخل کابینت های آشپزخانه لابه
لای ظرف ها تا حتی توالت و جاکفشی لا به لای کفش ها.
2. مرتب بودن خانه ها - بی تکلف بودن :
به نظر می رسه مرتب و تمیز بودن خانه ها در ایران یک ارزش فرهنگیه
مخصوصا وقتی قراره مهمانی در خونه برگزار بشه. از روزها قبل برای مرتب کردن خونه برنامه
ریزی می شه . در فرانسه اما اصل خود مهمانی و لذت بردن از اون هست کسی اهمیتی به سر
و وضع خونه نمی ده .
3. پذیرایی پیوسته - پذیرایی با یک فنجان قهوه:
در ایران پذیرایی از مهمان یک ماجرای پیوسته است. به ندرت ازتون
می پرسن میوه یا چای میل دارین یا نه . میوه و چای و شیرینی رو می ذارن جلوتون و به
فاصله های زمانی ازتون می پرسن چیز دیگه ای میل دارین یا نه . یک توجه و مراقبت دائمی
نسبت به مهمان وجود داره .
در فرانسه اما از تون می پرسن و فقط اگه جواب تون مثبت باشه
براتون میارن. گاهی یک عصرانه طولانی فقط با یه فنجان قهوه سپری می شه . به نظر می
رسه حرف زدن با شما از خوردن همراه با شما مهم تره.
4. مهارت های چند بعدی و فردی فروشنده ها در ایران - نظم و صف در فرانسه:
فروشنده ها در ایران مهارت باورنکردنی برای سرویس دادن به چندین
مشتری در آن واحد دارن. تقریبا مفهومی به نام صف در مغازه ها و سوپرها وجود نداره
. همه مشتری ها هم زمان با فروشنده حرف می زنن و فروشنده هم زمان به همه سرویس می ده
تازه در همون حال با مشتری های آشنا احوال پرسی هم می کنن و اخبار روز رو هم در میانه
ی اون ازدحام برای هم می گن و تحلیل هم می کنن.
در فرانسه فروشنده در هر لحظه فقط و فقط با یه مشتری حرف
می زنه . هرگز نباید با یه فروشنده فرانسوی وقتی در حال سرویس دادن به یک مشتری دیگه
هست صحبت کنید. این یک نوع بی ادبی تلقی می شه که می تونه حتی باعث اعتراض فروشنده
به شما بشه.
5. مهربانی و توجه - ادب و احترام:
در ایران کمیت کلمه های مودبانه که در محاورات روزمره استفاده
می شه خیلی کمتر از فرانسه است. کمتر شنیده می شه کسی درخواستش رو با کلمه لطفا و یا حتی تشکر همراه کنه . در محیط های عمومی حتی ممکنه
غریبه ای به سادگی شما رو به جای «شما»، «تو» خطاب کنه چیزی که در فرانسه خیلی نادره
.
با این حال شما با موارد جالبی از لطف و مهربانی غریبه ها مواجه
می شید. غریبه هایی که وقتی متوجه می شن مسافرید برای شما کارت مترو می کشن، با دقت
و وسواس آدرس می دن و می خوان مطمئن بشن شما آدرس رو درست فهمیدید و حتی پیشنهاد می
دن تا جایی از آدرس رو با ماشین خودشون شما رو ببرن. راننده آژانس که صبر می
کنه تا مطمئن بشه در خونه به روی شما باز می شه چون شب هست و دیر وقت و شاید خطرناک
برای یک زن تنها!
می دونین ،
مهربانی و توجه در ایران یک ویژگی فردیه ، ادب و احترام در
فرانسه یک فرهنگ اجتماعی.
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر